Στην εκπομπή «Alpha Καλημέρα», ο κ. Φάνος Καραντώνης, Διευθυντής της K-Energy και Πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών ΑΠΕ, ανέλυσε τι συμβαίνει σήμερα με τα φωτοβολταϊκά, το Net Metering, τις παρατάσεις του υφιστάμενου πλαισίου και την αβεβαιότητα γύρω από το νέο καθεστώς ιδιοκατανάλωσης.
Οι αιτήσεις για φωτοβολταϊκά έχουν «εκτοξευθεί», η ΑΗΚ ζητά υπομονή και η αγορά βρίσκεται σε μια μεταβατική φάση, με καταναλωτές που προσπαθούν να προλάβουν τις σημερινές ρυθμίσεις πριν αλλάξουν.
1. Τι συμβαίνει με τις αιτήσεις και το σχέδιο που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου
Ο δημοσιογράφος περιγράφει το κλίμα: έχει δημιουργηθεί «συναγερμός» με τις αιτήσεις για φωτοβολταϊκά στην ΑΗΚ, σε σημείο που η ΑΗΚ ζητά από τον κόσμο να κάνει υπομονή, καθώς υπάρχει μεγάλη πίεση στο σύστημα.
Ο κ. Καραντώνης εξηγεί ότι:
- Το υφιστάμενο σχέδιο για φωτοβολταϊκά και ιδιοκατανάλωση λήγει στις 31 Δεκεμβρίου.
- Βρισκόμαστε ήδη στις αρχές Δεκεμβρίου, χωρίς να έχει ανακοινωθεί νέο σχέδιο από την πολιτεία.
- Αυτό δημιουργεί αναστάτωση, γιατί οι πολίτες δεν γνωρίζουν τι θα ισχύει από την 1η Ιανουαρίου και μετά.
2. Ένα πλαίσιο που ξεκίνησε το 2013 και έφτασε στα όριά του
Ο κ. Καραντώνης υπενθυμίζει ότι:
- Από το 2013 μέχρι σήμερα υπήρχε ένα σαφές πλαίσιο που έδινε στον καταναλωτή το δικαίωμα να παράγει τη δική του ενέργεια και να τη χρησιμοποιεί για τις ανάγκες του (ιδιοκατανάλωση).
- Αυτό γινόταν μέσα από τα σχέδια Net Metering και Net Billing.
- Το πλαίσιο αυτό είχε ως ορίζοντα τον Απρίλιο του 2025, αλλά:
- δόθηκε 1η παράταση μέχρι 1η Αυγούστου
- δεύτερη παράταση μέχρι 1η Οκτωβρίου
- και τρίτη παράταση μέχρι 31 Δεκεμβρίου
Παρόλο που οι παρατάσεις έδωσαν χρόνο, δεν συνοδεύτηκαν από σαφή ανακοίνωση για το πώς θα είναι το νέο καθεστώς.
3. Η ιδιοκατανάλωση δεν καταργείται – αλλάζει το πώς θα λειτουργεί
Ένα από τα πιο σημαντικά σημεία της παρέμβασης του κ. Καραντώνη είναι ότι:
- Ο τερματισμός του σημερινού πλαισίου δεν σημαίνει ότι ο καταναλωτής χάνει το δικαίωμα στην ιδιοκατανάλωση.
- Η ηλιακή ενέργεια θα συνεχίσει να παράγεται για τις ανάγκες του καταναλωτή.
- Αυτό που αλλάζει είναι οι λεπτομέρειες και οι παράμετροι:
- πώς θα αποζημιώνεται η εξαγόμενη ενέργεια
- σε ποια ποσότητα
- με ποιους όρους και σε ποιο πλαίσιο
Γι’ αυτό, όπως τονίζει, η ουσία κρύβεται στις λεπτομέρειες του νέου πλαισίου, τις οποίες ακόμη δεν γνωρίζουμε.
4. Αβεβαιότητα για το νέο πλαίσιο και ανάγκη για ξεκάθαρους κανόνες
Ο κ. Καραντώνης σημειώνει ότι:
- Παρά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις του Συνδέσμου προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, δεν υπάρχει ακόμη καθαρή εικόνα για το νέο πλαίσιο.
- Η αγορά και οι καταναλωτές «είναι στο σκοτάδι», ενώ:
-
- κάποιοι προσπαθούν να προλάβουν να ενταχθούν στο υφιστάμενο σχέδιο
- άλλοι γνωρίζουν ότι δεν θα προλάβουν (π.χ. νέα σπίτια χωρίς ακόμη οικοδομική άδεια)
Επιπλέον:
Οι νέες κατοικίες και πολυκατοικίες υποχρεούνται εκ του νόμου να έχουν φωτοβολταϊκά, όμως ο τρόπος με τον οποίο θα λειτουργούν αυτά τα συστήματα και πώς θα αποζημιώνεται η εξαγόμενη ενέργεια δεν έχει ακόμη καθοριστεί.
5. Μπαταρίες, αποθήκευση και ο ρόλος του καταναλωτή
Στη συζήτηση μπαίνει και το θέμα της αποθήκευσης ενέργειας:
- Οι μπαταρίες δεν είναι πάντα και για όλους εξίσου συμφέρουσες.
- Σε κάποιες περιπτώσεις είναι πολύ ωφέλιμες, σε άλλες λιγότερο.
- Χρειάζεται ξεκάθαρο πλαίσιο, ώστε η αγορά να μην οδηγείται σε λάθος επιλογές.
Παράλληλα, ο κ. Καραντώνης επισημαίνει ότι:
- Στο μέλλον, ο καταναλωτής θα πρέπει να γίνει πιο «ενεργός συμμετέχων»:
-
- να κατανοεί πότε παράγει
- πότε καταναλώνει
- πότε συμφέρει να αποθηκεύει (μπαταρία ή ηλεκτρικό αυτοκίνητο)
- Η Ευρώπη προωθεί αυτό ακριβώς: ενεργούς καταναλωτές / παραγωγούς (prosumers) που συμμετέχουν πιο συνειδητά στο ενεργειακό σύστημα.
6. Περικοπές και όρια του δικτύου
Ένα από τα πιο ευαίσθητα σημεία είναι οι περικοπές παραγωγής:
- Τους προηγούμενους μήνες, σε περιόδους χαμηλής ζήτησης (άνοιξη, φθινόπωρο), τα φωτοβολταϊκά συστήματα “έκλειναν” για κάποιες ώρες.
- Καθώς μπαίνουν περισσότερα συστήματα, οι περικοπές θα αυξηθούν.
- Στην ουσία, η περικοπή είναι μια στέρηση του δικαιώματος εξαγωγής της ενέργειας στο δίκτυο όταν αυτό δεν μπορεί να την απορροφήσει.
Γι’ αυτό, όπως λέει:
- Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι οι περικοπές θα εξαφανιστούν.
- Ο καθένας θα πρέπει να διαχειρίζεται καλύτερα την ενέργειά του, αποθηκεύοντάς την ή καταναλώνοντάς την τοπικά όταν δίνεται εντολή περικοπής.
7. Εξακολουθεί να συμφέρει να βάλω φωτοβολταϊκά;
Παρά τις αλλαγές και τις προκλήσεις, ο κ. Καραντώνης είναι ξεκάθαρος:
- «Τα φωτοβολταϊκά συμφέρουν, συμφέρουν και θα συμφέρουν.»
- Σήμερα, ένα οικιακό φωτοβολταϊκό σύστημα αποσβένεται περίπου σε 3–3,5 χρόνια.
- Ακόμη και με ένα ποσοστό περικοπής (π.χ. 10% της παραγωγής), η απόσβεση μπορεί να πάει στα 4 χρόνια, που εξακολουθεί να είναι εξαιρετικός χρόνος σε σχέση με τα 7–8 χρόνια που θεωρούνταν αποδεκτός στόχος στο παρελθόν.
Το Net Metering, όπως το ζήσαμε την τελευταία δεκαετία, ήταν ίσως το πιο ευνοϊκό πλαίσιο για τον καταναλωτή. Όμως, όπως σημειώνει, πλέον πρέπει να βρεθεί ένα νέο μοντέλο που να:
- εξακολουθεί να ωφελεί τον καταναλωτή
- αλλά ταυτόχρονα να είναι βιώσιμο και για το ενεργειακό σύστημα της χώρας, ώστε να μην εξάγεται ενέργεια όταν το δίκτυο δεν μπορεί να την απορροφήσει.
8. Τι μένει να γίνει από εδώ και πέρα;
Στο κλείσιμο, ο κ. Καραντώνης υπογραμμίζει ότι:
- Η κυβέρνηση και οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες πρέπει άμεσα να ανακοινώσουν το νέο πλαίσιο.
- Χρειάζονται ξεκάθαροι κανόνες για:
-
- την ιδιοκατανάλωση
- την αποζημίωση της εξαγόμενης ενέργειας
- τον ρόλο της αποθήκευσης
- τα όρια του δικτύου
Μέχρι τότε, οι καταναλωτές συνεχίζουν να ενδιαφέρονται, να ρωτούν, να ενημερώνονται και ο ρόλος των εταιρειών του κλάδου, όπως η K-Energy, είναι να τους βοηθούν να πάρουν τις σωστές αποφάσεις, με γνώμονα το συμφέρον τους και την ενεργειακή μετάβαση της χώρας.
Επικοινωνήσετε μαζί μας στο τηλέφωνο 22311234 ή μέσω email στο [email protected] για περισσότερες πληροφορίες.
